Προτού προχωρήσουμε, είναι αρκετά σημαντικό τόσο στην καθημερινότητα μας όσο και στις υπόλοιπες δραστηριότητες μας να γνωρίζουμε , έστω χωρίς ιδιαίτερη ακρίβεια , που βρισκόμαστε και που θέλουμε να πάμε .
Προσανατολισμό ορίζουμε τη μέθοδο κατά την οποία βρίσκουμε την κατεύθυνση προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα Βορράς , Ανατολή , Νότος και Δύση (με τη φορά του ρολογιού). Με βάση αυτά τα σημεία και γνώση της περιοχής (κυρίως με χρήση χάρτη) έχουμε τη δυνατότητα πλοήγησης σε οποιοδήποτε σημείο επιθυμούμε .
Υπάρχουν δύο βασικοί τρόποι να »πλοηγηθείτε» χωρίς τη βοήθεια πυξίδας . Ο ένας είναι με τη βοήθεια του Ήλιου και ο άλλος με τη βοήθεια της Σελήνης . Παρακάτω σας παραθέτουμε την γνώση αλλά και τον τρόπο για να κάνετε πράξη όλα σας αναφέρουμε . Ας ξεκινήσουμε λοιπόν..
Προσανατολισμός στη φύση με τον ήλιο
Αυτή η τεχνική περιλαμβάνει το βασικό στοιχείο που θα χρησιμοποιήσουμε στη συνέχεια , την πορεία του ήλιου . Ουσιαστικά αν εκτείνουμε το δεξί μας χέρι προς την Ανατολή του ηλίου (αν είναι πρωινές ώρες) ή το αριστερό προς τη Δύση του (αν είναι απογευματινές) μπορούμε να προσανατολιστούμε καθώς ο Βορράς θα είναι μπροστά μας και ο Νότος πίσω μας .Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων αυτή δεν είναι καθόλου καλή πρακτική και εύκολα μπορούμε να κάνουμε λάθος .
*Μην ξεχνάτε πως βρισκόμαστε στο βόριο ημισφαίριο της γης , οπότε ο ήλιος ακολουθεί μία ελλειπτική νότια τροχιά και στο μέγιστο απόγειο του όταν κοιτάμε προς την μεριά του βλέπουμε προς το νότο .
Επίσης λόγο ημισφαιρίου : Το χειμώνα ο ήλιος είναι πιο κοντά στον ορίζοντα και βγαίνει από μία νότιο-ανατολική θέση και πέφτει βόριο-δυτικά .
Το καλοκαίρι ο ήλιος είναι πιο ψηλά στον ορίζοντα και βγαίνει από μία βόριο-ανατολική θέση και πέφτει βόριο-δυτικά .
Ας δούμε λοιπόν τους βασικότερους τρόπους προσανατολισμού με τον Ήλιο :
1)Προσανατολισμός με Χρήση Πασσάλου ή Κλαδιού
Αυτή είναι η πιο διαδεδομένη μέθοδος σε όλα τα σχολεία και εγχειρίδια επιβίωσης . Χρειαζόμαστε ένα ίσιο πάσσαλο μήκους περίπου ενός μέτρου και μία επίπεδη επιφάνεια . Η διαδικασία χρειάζεται 15-20 λεπτά και πραγματοποιείται με τα παρακάτω βήματα .
α) Τοποθετούμε τον πάσσαλο σε επίπεδο έδαφος και σημειώνουμε με , για παράδειγμα , μία πέτρα την κορυφή της σκιάς του .
β) Περιμένουμε μερικά λεπτά (10-15) και σημειώνουμε με μία δεύτερη πέτρα το σημείο στο οποίο έχει μετακινηθεί η σκιά .
γ)Βάζουμε το αριστερό μας πόδι στο πρώτο σημάδι και το δεξί στο δεύτερο . Τώρα έχουμε μπροστά μας το Βορρά και αντίστοιχα , δεξιά την Ανατολή και αριστερά τη Δύση .
Αυτή είναι η πιο απλή τεχνική καθώς το μόνο που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι στο πρώτο σημάδι μπαίνει το αριστερό μας πόδι και στο δεύτερο το δεξί . Από το εγχειρίδιο επιβίωσης του στρατού βλέπουμε το σχετικό σχέδιο .
Είναι πολύ σημαντικό να αναφέρουμε ότι αυτή η τεχνική λειτουργεί σε όλο τον κόσμο ασχέτως αν βρισκόμαστε στο Βόρειο ή στο Νότιο ημισφαίριο .
2)Προσανατολισμός με Χρήση Πασσάλου Β
Εδώ έχουμε μία μικρή παραλλαγή της πρώτης μεθόδου με πάσσαλο που είναι ελάχιστα πιο γρήγορη . Ουσιαστικά τα βήματα σε αυτή την περίπτωση είναι :
α)Τοποθετούμε τον πάσσαλο στο έδαφος με τέτοια γωνία ώστε να μη δημιουργεί σκιά .
β)Περιμένουμε 10 περίπου λεπτά και σημειώνουμε τη σκιά .
γ)Το πρώτο σημάδι είναι η Δύση και το δεύτερο Ανατολή . Μπορούμε να βάλουμε το αριστερό μας πόδι στο πρώτο σημάδι (όπως στην προηγούμενη τεχνική) και το δεξί στο δεύτερο . Μπροστά μας είναι ο Βορράς .
Αυτή η τεχνική δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη και σπάνια συμπεριλαμβάνεται σε στρατιωτικά εγχειρίδια επιβίωσης .
Αφού πια μπορέσαμε να εντοπίσουμε τα σημεία του ορίζοντα , μπορούμε να διαλέξουμε τι προσανατολισμό θα έχει η πορεία μας .
Όσο μεγαλύτερος είναι ο χρόνος που αφήνουμε να περάσει ώστε να θέσουμε το σημείο 2 τόσο πιο ακριβές είναι και ο άξονας που παίρνουμε. Επίσης όσο πιο κεντρικά τον διχοτομήσουμε αυτόν, τόσο πιο ακριβές είναι και ο άξονας βορράς-νότος .
3)Προσανατολισμός με Χρήση Ρολογιού
Αν έχετε στη διάθεση σας ένα ρολόι που δείχνει αναλογικά την ώρα τότε μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για προσανατολισμό . Αυτή η τεχνική έχει αρκετά πλεονεκτήματα όπως ότι δεν απαιτεί καθόλου αναμονή και ότι λειτουργεί και με συννεφιά . Ωστόσο , ένα μεγάλο μειονέκτημα της είναι ότι είναι διαφορετική στο Βόρειο και στο Νότιο ημισφαίριο και επηρεάζεται από τη θερινή ώρα που σημαίνει ότι θα πρέπει να γνωρίζουμε αυτά τα δεδομένα για τον σωστό προσανατολισμό μας .
Τα βήματα εδώ είναι:
α)Γυρνάμε το σώμα μας έτσι ώστε ο ωροδείκτης να είναι σε ευθεία με τον ήλιο .
β)Αν κάνουμε μία νοητή γραμμή στο κέντρο του ωροδείκτη και τις 12:00 (ή στη 01:00 αν έχουμε θερινή ώρα) του ρολογιού τότε έχουμε το Νότο .
Βλέπουμε το σχετικό σχεδιάγραμμα εδώ :
Με αντίστοιχο τρόπο χρησιμοποιούμε το ρολόι για προσανατολισμό και Νότιο ημισφαίριο .
α)Γυρνάμε το σώμα μας έτσι ώστε ο ωροδείκτης να είναι σε ευθεία με τον ήλιο .
β)Αν κάνουμε μία νοητή γραμμή στο κέντρο του ωροδείκτη και τις 12:00 (ή στη 01:00 αν έχουμε θερινή ώρα) του ρολογιού τότε έχουμε το Βορρά .
Βλέπουμε το σχετικό σχεδιάγραμμα εδώ :
Παρότι αυτή η τεχνική έχει αρκετά πλεονεκτήματα είναι εύκολο να κάνουμε λάθος και έτσι δεν προτιμάται εκτός και αν υπάρχει μεγάλη πίεση χρόνου . Αυτές ήταν οι βασικές τεχνικές προσανατολισμού με τη χρήση του ήλιου.
Προσανατολισμός στη φύση με τη Σελήνη
Κατά κανόνα η πλοήγηση τη νύχτα πρέπει να αποφεύγεται αλλά αν δεν υπάρχει άλλη επιλογή πρέπει να γνωρίζουμε πως να προσανατολιστούμε με ότι έχουμε διαθέσιμο .
Η σελήνη ακολουθεί την ίδια πορεία που ακολουθεί ο ήλιος αλλά έχει διαφορετική τροχιά γωνίας , οπότε με την ίδια λογική μπορούμε να εντοπίσουμε την ανατολή και τη δύση και εν συνεχεία το βορρά και το νότο . Συνεπώς είναι το ίδιο χρήσιμο στο προσανατολισμό .
Ο ήλιος και η σελήνη έχουν μία διαφορά ως προς το σημείο του ορίζοντα που εμφανίζονται σε συνάρτηση με την εποχή .
Έτσι η Σελήνη :
¹)Το καλοκαίρι όταν έχει πανσέληνο η Σελήνη βρίσκετε πιο χαμηλά στον ορίζοντα .
²)Το χειμώνα όταν έχει πανσέληνο η Σελήνη βρίσκετε πιο ψηλά στον ορίζοντα .
Επίσης μπορούμε να διαπιστώσουμε σε ποια φάση του κύκλου της βρίσκετε η σελήνη ως εξής :
Γεμίζει , αν η φωτεινή πλευρά είναι δεξιά του σκοτεινού της σημείου . Δηλαδή η φωτεινή μεριά της είναι προς την πλευρά που κατευθύνετε για να δύσει . Επίσης αυτό συμβαίνει όταν η ανατολή της σελήνης γίνει πριν τη δύση του ήλιου .
Αδειάζει , αν η φωτεινή πλευρά είναι αριστερά του σκοτεινού της σημείου . Δηλαδή η φωτεινή μεριά είναι από την πλευρά από όπου ανέτειλε . Επίσης αυτό συμβαίνει όταν η ανατολή της σελήνης γίνει μετά τα μεσάνυχτα . Στη συνέχεια θα παρουσιάσουμε όλες τις γνωστές μεθόδους .
1)Πολικός Αστέρας
Η πιο απλή και διαδεδομένη τεχνική είναι αυτή του προσανατολισμού με τον Πολικό Αστέρα . Είναι γνωστός ως Αστέρι του Βορρά ή Αστέρας Άλφα και είναι μέρος του αστερισμού Μικρή Άρκτος . Από την αρχαιότητα ήταν βασικό μέσο πλοήγησης τόσο στη θάλασσα όσο και στη στεριά καθώς έχει ένα μοναδικό χαρακτηριστικό . Βρίσκεται στο ίδιο σημείο οποιαδήποτε ώρα του 24ώρου και οποιαδήποτε στιγμή του έτους .
Όταν έχουμε μπροστά μας τον Πολικό Αστέρα τότε βλέπουμε προς τον Βορρά ή Νότο ανάλογα με την κατεύθυνση του (αριστερά ή δεξιά αντίστοιχα) . Για να εντοπίσουμε τον Πολικό Αστέρα πρέπει να μπορούμε να αναγνωρίσουμε τουλάχιστον τη Μεγάλη ή τη Μικρή Άρκτο και αν αυτό δεν είναι εφικτό , τότε τον αστερισμό Κασσιόπη . Ένας αστερισμός με σχήμα W που το μεσαίο άστρο (αστέρας γ) μας οδηγεί στον Πολικό Αστέρα .
Για να ανακαλύψουμε τη θέση του γεωγραφικού Βορρά πρέπει να κάνουμε τα επόμενα βήματα .
α)Από θέση πρηνηδόν τοποθετούμε ένα κλαδί ώστε η κορυφή του να ευθυγραμμίζεται με τον Πολικό Αστέρα .
β)Τοποθετούμε ένα δεύτερο , μικρότερο κλαδί προς το μέρος μας στην ίδια ευθεία .
γ)Κοιτάμε μέσα από τα δύο κλαδιά , ώστε από το μικρότερο να φαίνεται η κορυφή του μεγαλύτερου και από το μεγαλύτερο ο Πολικός Αστέρας .
δ)Τώρα έχουμε με ακρίβεια τη θέση του γεωγραφικού Βορρά καθώς, αν ο Πολικός Αστέρας κινείται προς τα δεξιά μας δείχνει το Νότο ενώ αν κινείται προς τα αριστερά το Βορρά .
Το μειονέκτημα αυτής της τεχνικής είναι ότι δεν εφαρμόζεται σε οποιοδήποτε σημείο στο Νότιο ημισφαίριο . Ωστόσο, προσφέρει εντυπωσιακή ακρίβεια στο Βόρειο ημισφαίριο .
2)Σταυρός του Νότου
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε παρόμοια τεχνική με αυτή του Πολικού Αστέρα όταν βρισκόμαστε στο Νότιο ημισφαίριο αν έχουμε τη δυνατότητα να εντοπίσουμε τον αστερισμό ‘Σταυρός του Νότου ‘ . Ο αστερισμός αυτός έχει σχήμα σταυρού και αποτελείται από πέντε πολύ φωτεινά άστρα .
Για να βρούμε το γεωγραφικό Βορρά πρέπει να κάνουμε τα ακόλουθα βήματα:
- Πέρνουμε ένα μικρό κλαδάκι και εντοπίζουμε το μεγάλο άξονα του σταυρού .
- Επεκτείνουμε νοητά αυτή τη γραμμή με το κλαδάκι περίπου 4.5 φορές .
- Πρέπει να έχουμε περάσει ανάμεσα από τέσσερα φωτεινά αστέρια και να βλέπουμε το αστέρα του Νότου (Sigma Octantis) που μας δείχνει ακριβώς τη θέση του γεωγραφικού Νότου .
Σε αυτό μπορεί να μας βοηθήσουν και τα δύο επίσης φωτεινά αστέρια The Pointers κοντά στον αστερισμό Σταυρός του Νότου .
Καθώς αυτός ο αστερισμός δεν είναι εύκολος στον εντοπισμό θέλει ιδιαίτερη προσοχή η πλοήγηση στο Νότιο ημισφαίριο με βάση το Σταυρό του Νότου .
3)Κίνηση Αστέρων
Αυτή είναι μία ακόμα πιο πολύπλοκη μέθοδος που όμως μπορεί να είναι η μόνη διαθέσιμη επιλογή αν η πλοήγηση τη νύχτα είναι υποχρεωτική και δεν είναι ορατός κάποιος γνωστός αστερισμός . Η τεχνική βασίζεται στην προβλέψιμη κίνηση του ουράνιου θόλου .
Τα βήματα εδώ είναι:
- Με δύο κλαδιά κάνουμε ένα σκοπευτικό και καθόμαστε με τέτοιο τρόπο ώστε να μην μπορεί να αλλάξει η οπτική μας γωνία λόγω δικής μας μετακίνησης .
- Παρατηρούμε για μερικά λεπτά την πορεία των ουράνιων σωμάτων .
- Όταν είμαστε σίγουροι για την πορεία που ακολουθούν τότε μπορούμε να κάνουμε μία γενική εκτίμηση σύμφωνα με τα παρακάτω .
- Ελικοειδή αριστερόστροφη πορεία .
- Βλέπουμε προς το Βορρά .
- Ελικοειδή δεξιόστροφη πορεία .
- Βλέπουμε προς το Νότο .
- Ανοδική πορεία .
- Βλέπουμε προς την Ανατολή .
- Καθοδική πορεία .
- Βλέπουμε προς τη Δύση .
Αυτή η τεχνική δε μπορεί να προσφέρει ακρίβεια αλλά δίνει μία γενική κατεύθυνση .
4)Φάσεις της Σελήνης
Αυτή η μέθοδος μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο κατά το πρώτο και το τελευταίο τέταρτο της Σελήνης . Απλώς κάνουμε μία νοητή γραμμή από τις γωνίες της Σελήνης ως τον ορίζοντα . Στο σημείο που εφάπτονται είναι μία γενική κατεύθυνση προς το Νότο .
5)Σελήνη και Τοπική Ώρα
Τέλος ίσως η πιο δύσκολη τεχνική για πλοήγηση τη νύχτα είναι αυτή με τη Σελήνη και το χρόνο. Πρώτον πρέπει να έχετε διαθέσιμο ρολόι με τη σωστή τοπική ώρα . Η Σελήνη βρίσκεται σε συγκεκριμένα σημεία κάποιες ώρες της ημέρας .
Αυτά είναι τα παρακάτω:
Εμείς σας κατευθύναμε..εσείς..κάντε πράξη όλα όσα προαναφέραμε !! Εις το επανιδείν ….
Πηγές
diaviosi,επιβιωση
